लंपी स्कीन डिसीजचा संभाव्य प्रसार रोखण्यासाठी जिल्हा व तालुकास्तरीय नियंत्रण कक्ष

लंपी स्कीन आजाराची लक्षणे दिसताच पशुपालकांनी नियंत्रण कक्षाशी संपर्क साधण्याचे आवाहन

 

                हिंगोली (जिमाका), दि. 03 : राज्यात सन 2022-23 मध्ये जळगाव, अकोला, पुणे, नगर, औरंगाबाद, लातूर व बीड जिल्हयात गाय व म्हैस वर्गीय जनावरांमध्ये लंपी चर्मरोगाचा प्रादुर्भाव आढळून आलेला आहे. त्या अनुषंगाने हिंगोली जिल्ह्यात लंपी चर्म रोगास प्रतिबंध करण्याच्या दृष्टीने विशेष सतर्कता बाळगणे आवश्यक आहे.

                लंपी स्कीन डिसीज हा विषाणूजन्य चर्मरोग साथीचा आजार आहे. हा आजार मुख्यत्वे गाई व म्हशीमध्ये आढळून येतो. सर्व वयोगटातील नर व मादी जांनावरांमध्ये हा आजार आढळून येतो. उष्ण व दमट हवामान (कीटकांची वाढ जास्त प्रमाणात ) रोग प्रसार होण्यास अधिक पोषक असते. आजारामुळे मरतुकीचे प्रमाण कमी असले तरी रोगी जनावर अशक्त होत जातात. त्यांचे दुग्ध उत्पादन मोठ्या प्रमाणात घटते. काही वेळा गर्भपात होतो व प्रजनन क्षमता घटते. वेळीच उपाययोजना नाही केल्यास मरतुक होते. पर्यायाने पशुपालकाचे आर्थिक नुकसान होते. या रोगात त्वचा खराब झाल्याने जनावर खूप विकृत दिसते. या आजाराचा प्रसार मुख्यत्वे चावणाऱ्या माशा (स्टोमोकसिस ) , डास (एडीस), गोचीड, चिलटे (क्यूलीक्वाईड्स) यांच्यामार्फत होतो. तसेच या आजाराचा संसर्ग निरोगी व बाधित जनावरे यांच्यातील प्रत्यक्ष स्पर्शाने होतो. बाधित जनावरामध्ये या आजाराचा सुप्तकाळ साधारणपणे 2-5 आठवडे एवढा असतो. या आजारामध्ये प्रथम जनावरांच्या डोळ्यातून व नाकातून पाणी येते. सुरुवातीस भरपूर ताप येतो. चारा खाणे, पानी पिणे बंद होते. त्वचेवर हळूहळू 10-15 मिमी व्यासाच्या गाठी येतात. या आजाराच्या प्रादुर्भावामुळे फुफ्फुसदाह व स्तनदाह आजाराची बाधा पशुमध्ये होऊ शकते. पायावर सूज येऊन काही जनावरे लंगडतात. रक्तातील पांढऱ्या पेशी व प्लेटलेटची संख्या कमी होते. तापीच्या कालावधीमध्येच जनावरास उपचार होणे अत्यावश्यक आहे.

                या आजाराच्या प्रभावी रोग नियंत्रणासाठी गोठा व परिसर स्वच्छ ठेवावा. परिसरात पाणी साठणार नाही याची दक्षता घ्यावी. कीटकनाशक औषधीचा जनावरांच्या अंगावर व गोठ्यात फवारा मारावा. बाधित जनावरास वेगळे ठेवावे, त्याचा निरोगी जनावराशी संपर्क येऊ देऊ नये. प्रादुर्भावग्रस्त भागात जनावरांची ने-आण, वाहतूक बंदी आणावी. तसेच जनावरांचे बाजार बंद ठेवावेत.

                लंपी स्कीन डिसीजचा संभाव्य प्रसार रोखण्यासाठी जिल्ह्यातील पशुपालक तसेच क्षेत्रीय स्तरावरील अधिकारी कर्मचारी यांना मार्गदर्शन करणे व शंकाचे निरसन करणे यासाठी जिल्हास्तरीय  नियंत्रण कक्ष, तसेच तालुक्यामध्ये पशुधन विकास अधिकारी (विस्तार), पंचायत समिती सर्व तालुके यांची संपर्क अधिकारी म्हणून नेमणूक करण्यात आली आहे.

                जिल्हास्तरीय नियंत्रण कक्षामध्ये संपर्कासाठी सहायक आयुक्त पशुसंवर्धन डॉ.दिनेश टाकळीकर (मो. 9881480083), पशुधन विकास अधिकारी डॉ.जी.जे. खान (मो. 9922722994), पशुधन विकास अधिकारी डॉ.सिध्दार्थ इंगोले (मो.9960034358) यांची नेमणूक करण्यात आली आहे.

                तालुकास्तरीय नियंत्रण कक्षामध्ये हिंगोली तालुक्यासाठी डॉ.सिध्दार्थ इंगोले, पशुधन विकास अधिकारी (विस्तार) पंचायत समिती (मो.9960034358) यांची, वसमत तालुक्यासाठी डॉ. संजय सावंत, पशुधन विकास अधिकारी (विस्तार) पंचायत समिती (मो. 9552767896), कळमनुरी तालुक्यासाठी डॉ.नंदकिशोर जाधव, पशुधन विकास अधिकारी (विस्तार) पंचायत समिती (मो. 9960784664), औंढा नागनाथ तालुक्यासाठी डॉ.संदीप नरवाडे, पशुधन विकास अधिकारी (विस्तार) पंचायत समिती (मो. 9595758512) व सेनगाव तालुक्यासाठी डॉ.संजय सावंत, पशुधन विकास अधिकारी (विस्तार) पंचायत समिती (मो. 9552767896) यांची नेमणूक करण्यात आली आहे.

                लंपी स्कीन या आजाराची लक्षणे आढळून आल्यास त्वरित नजीकच्या पशुवैद्यकीय दवाखान्याशी संपर्क साधावा, असे आवाहन जिल्हा पशुसंवर्धन अधिकारी डॉ. राजेश्वर कदम यांनी केले आहे.

****